Girişimcilik ekosisteminde yatırım yaparken karşımıza çıkan terimlerden "primary" ve "secondary" yatırımlar… Bu iki kavram, yatırımın doğrudan kime gittiğini, şirketin hangi aşamada olduğunu ve yatırımcı olarak nasıl bir pozisyon aldığımızı anlamamız açısından kritik.

Peki gerçekten farkları ne? Ve bu fark, yatırımın kaderini nasıl etkiliyor?

Primary (Birincil) Yatırım

Primary yatırım, girişimin yeni hisse ihraç ederek doğrudan yatırım alması. Yani yatırımcıdan gelen para girişimin kasasına giriyor ve bu kaynak şirketin büyüme, ürün geliştirme, operasyonel genişleme gibi hedeflerinde kullanılıyor.

Yeni yatırımcılar şirkete ortak oluyor; hisse sayısı artıyor, şirket değerlemesi üzerinden yeni bir sahiplik yapısı oluşuyor.

Bu model özellikle erken aşama girişimlerde tercih ediliyor. Çünkü şirketin nakit ihtiyacı oluyor ve bu fonlarla büyüme adımları planlanıyor.

Startupfon olarak biz de, yatırımcılarımızı bu büyümenin parçası yapmak için ağırlıklı olarak primary yatırım turlarına yer veriyoruz. Bu kapsamda kurduğumuz SPK onaylı Startupfon Tohum GSYF ile, B2B, Endüstri 4.0, web3-AI ve Fintech alanlarında faaliyet gösteren erken aşama girişimlere yatırım yapıyoruz. Bu fon ile her yatırımcı, bir girişimin ilk destekçilerinden biri olarak bu yolculuğa katılıyor.

Secondary (İkincil) Yatırım

Secondary yatırım mevcut bir ortağın, elindeki hisseleri başka bir yatırımcıya devretmesi anlamına geliyor.

Bu süreçte şirkete yeni bir nakit girişi olmuyor ve işlem doğrudan iki yatırımcı arasında gerçekleşiyor.

Bu model genellikle daha olgun girişimlerde karşımıza çıkıyor. Çünkü kurucular bir miktar likidite sağlamak, erken dönem yatırımcılar ise çıkış yapmak isteyebiliyor.

Yeni yatırımcı içinse bu, daha az riskli ve kısa vadeli kazanç potansiyeli taşıyan bir fırsat.

Secondary yatırımlar Türkiye’de henüz çok yaygın olmasa da, büyüyen ekosistemle birlikte önem kazanmaya başladı .Bu alandaki boşluğu doldurmak üzere kurduğumuz Startupfon Opportunity GSYF, ileri aşama girişimlerde ikincil işlem fırsatlarına odaklanarak yatırımcılara indirimli değerlemeler üzerinden giriş yapma imkânı sunuyor.

Hangisi Size Göre?

Eğer bir girişimin ilk destekçilerinden olmak, onunla birlikte büyümek ve yüksek potansiyeli erkenden yakalamak istiyorsanız primary yatırım sizin için ideal bir tercih olabilir. Bu model, uzun vadeli düşünen, risk almayı göze alan ve girişimin değerini birlikte inşa etmeyi isteyen yatırımcılar için uygun.

Diğer yandan, daha olgunlaşmış, yapısı oturmuş bir girişime yatırım yaparak görece daha düşük riskle ilerlemek istiyorsanız secondary yatırım size göre olabilir. Bu model, genellikle likidite ihtimali daha yüksek ve geçmiş performansı görülebilir girişimler için tercih ediliyor.

Yatırım yapmadan önce, girişim dünyasının dinamiklerini iyi anlamak önemli. Risk sermayesinin nasıl çalıştığını merak ediyorsanız "Venture Capital 101: Risk Sermayesi" yazımız size iyi bir başlangıç sunabilir.

Geleceğe Ortak Olmak İçin Doğru Zaman

Girişim yatırımı, sadece bir finansal karar değil; vizyon, strateji ve inanç meselesi.

İster primary ister secondary yatırımla ilgilenin, önemli olan doğru bilgiyle, doğru zamanda harekete geçmek.

Startupfon’da siz de erken aşama teknoloji girişimlerine yatırım yapabilir, büyüme yolculuğunun başından itibaren bu ekosistemin parçası olabilirsiniz.

Yararlanılan Kaynaklar:

• https://blog.equityzen.com/primary-vs.-secondary-investing-in-private-companies

• https://www.investopedia.com/investing/primary-and-secondary-markets/